1. Niat
Niat ikhlas kerana Allah [H.R. Bukhari]
2. Takbir
“Allah Maha Besar”
[H.R. Muslim]
3. Mengangkat kedua tangan dengan jari lurus
(Pilih salah satu:)
· Bersamaan ucapan takbir [H.R. Bukhari]
· Selepas takbir [H.R. Bukhari]
· Sebelum takbir [H.R. Bukhari]
(Pilih salah satu:)
· Mengangkat setentang bahu [H.R. Bukhari]
· Mengangkat setentang telinga [H.R. Bukhari]
4. Meletakkan kedua tangan di atas dada
[H.R. Abu Daud]
5. Meletakkan tangan kanan atas tangan kiri.
[H.R. Muslim]
(Pilih salah satu:)
· Meletakkan di pergelangan tangan [H.R. Abu Daud]
· Tangan kanan menggenggam tangan kiri [H.R. An-Nasa'i]
6. Menundukkan kepala dan menghadap pandangan ke bumi (tempat sujud)
[H.R. Al-Baihaqi]
7. Iftitah
[H.R. Bukhari]
(Pilih salah satu:)
Allaahumma baa’id baini wa baina kho-thooyaa ya kamaa baa-a’tta bainal masy-riqi wal maghribi. Allaahumma naqqinii min kho-thooyaa ya kammaa yunaqqats tsaubul abya-dhu minaddanasi. Allaahummaghsil ni min kho-thooyaa ya bil maa i wals tsalji wal baradi.
“Ya Allah! Jauhkanlah diriku dari kesalahan-kesalahanku sebagaimana Engkau telah menjauhkan timur dan barat. Ya Allah! Bersihkanlah aku dari kesalahan-kesalahanku seperti kain putih yang dibersihkan dari kotoran. Ya Allah! Sucikanlah diriku dari kesalahan-kesalahanku dengan air, dengan air dingin (air batu) dan embun”
[H.R. Bukhari]
Allahu Akbar kabiiraw, wal hamdu lillaahi ka-tsiiraw, wa subhaanallaahi buk-rataw wa a-shiilaa.
“Allah Maha Agung lagi Maha Besar, segala puji yang begitu banyak hanya milik Allah, Mahasuci Allah pada pagi dan petang.”
[H.R. Muslim]
Wajjahtu waj-hiya lillazii fa-tharas samaawaati wal ar-dha haniifam [musliman] wamaa ana minal musy-rikiin. Inna shalaatii wa nusukii wa mahyaaya wa mamaatii lillaahi rabbil ‘aalamiin. Laa syariika lahuu wa bi-dzaalika umirtu wa ana awwalul mus-limiin. Allahumma antal maliku laa ilaaha illa anta [subhaa naka wa bihamdika] anta rabbii wa ana ‘abduka, zhalamtu nafsii, wa’taraftu bi-dzambii, faghfir lii dzanbii jamii’aa. Innahuu laa yaghfiruz zunu bailla anta, wash-rif ‘annii sayyi-ahaa laa yash-rifu ‘annii sayyi-ahaa illa anta labaika wa sa’daika, wal khairu kulluhu fii yadaika. wasy syarru laisa ilaika. [walmah diyyu man hadaita] anaa bika wa ilaika. [laa man jaa wa laa mal ja aminka illa ilaika] tabaarakta wa ta’aalaita astaghfiruka wa atuubu ilaika.
“Aku hadapkan wajahku kepada Tuhan Pencipta seluruh langit dan bumi dengan penuh kepasrahan [menyerahkan diri] dan aku bukanlah termasuk orang-orang musyrik. Solatku, ibadahku, hidupku dan matiku semata-mata untuk Allah, Tuhan alam semesta, tiada sesuatu pun yang menyekutui-Nya. Demikianlah aku diperintahkan dan aku termasuk orang yang pertama-tama menjadi Muslim. Ya Allah! Engkaulah Penguasa, tiada Tuhan selain Engkau semata-mata. [Engkau Maha Suci dan Maha Terpuji] Engkaulah Tuhanku dan aku hamba-Mu. Aku telah menganiaya diriku dan aku mengaku dosa-dosaku. Oleh itu, ampunilah semua dosaku. Sesungguhnya hanya Engkaulah yang berhak mengampuni semua dosa. Berilah aku petunjuk kepada akhlak yang paling mulia kerana hanya Engkaulah yang dapat menjauhkan diriku dari akhlak yang buruk. Aku jawab seruan-Mu dan aku mohon pertolongan-Mu segala kebaikan di tangan-Mu, sedang segala keburukan tidak datang dari-Mu. [hanya yang terpimpin adalah orang yang Engkau beri petunjuk]. Aku berada dalam kekuasaan-Mu dan aku kembali kepada-Mu. [Tiada tempat memohon keselamatan dan perlindungan dari siksa-Mu kecuali hanya Engkau semata.] Engkau Mahamulia dan Mahatinggi, aku mohon ampun kepada-Mu dan bertaubat kepada-Mu”.
[H.R. An-Nasa'i]
Sub-haanakallahumma wa bihamdika wa tabaa rakasmuka wa ta’aala jadduka wa laa ilaaha ghoiruka.
“Maha suci Engkau wahai Tuhanku, serta aku memuji-Mu.Sungguh Maha Berbahagia nama Engkau, Maha Tinggi Kebesaran Engkau dan mengaku benar-benar bahawa tidak ada Tuhan selain Engkau.”
[HR Muslim]
8. Taawwuz
(Pilih salah satu:)
A’uu-dzu billaahi minasy syai-thaanir rajiim.
“Aku berlindung kepada Allah dari syaitan yang terkutuk”
[H.R. Abu Daud]
A’uu-dzu billaahi minasy syai-thaanir rajiimi min hamzihi wa nafkhihi wa naf-tsihi.
“Aku berlindung kepada Allah dari syaitan yang terkutuk, dari goresannya, dari tiupan-tiupannya dan dari hembusan-hembusannya.”
[H.R. Abu Daud]
A’uu-dzu billaahis samii’il ‘aliimi minasy syai-thaanir rajiim min hamzihi wa nafkhihi wa naf-tsihi.
“Saya berlindung kepada Allah Yang Maha Mendengar lagi Maha Mengetahui dari syaitan yang kena rejam”
[H.R. Abu Daud]
9. Membaca Basmallah
Bismillaahir rahmaanir rahiim.
“Dengan nama Allah Yang Maha Pemurah lagi Maha Mengasihi”
[H.R. Bukhari]
10. Al-Fatihah
[H.R. Bukhari]
Jika tidak menghafal al-Fatihah baca:
Subhanallah, walhamdulillah, walaa ilaa ha illallah, wallahu akbar, walaa hau la wala quwwa ta illa billah.
“Maha Suci Allah, dan segala puji bagi Allah, dan tiada Tuhan selain Allah, Allah maha besar, tidak ada kekuatan dan kemampuan tenaga tanpa izin Allah.”
[H.R. Abu Daud]
11. Bertamim
Aamin
“Perkenankanlah permohonan kami.”
[H.R. Muslim]
12. Makmum hanya perlu mendengar bacaan imam ketika imam membaca dengan suara jelas (subuh, maghrib,isyak.)
[H.R. Muslim]
13. Bacaan imam menjadi bacaan makmum’
[H.R. Ahmad]
14. Membaca surah
15. Solat yang afdhal ialah yang lama berdiri.
[H.R. Muslim]
16. Membaca satu surah untuk setiap rakaat.
[H.R. Ahmad]
17. Membahagi satu surah dalam satu rakaat.
[H.R. Ahmad]
18.Membaca Al-Quran dengan suara yang indah.
[H.R. Bukhari]
19. Menganjurkan imam membaca surah yang tidak membebankan makmum. Asy-syamsi wadh-dhuhaha, Sabbihisma rabbikal-a’la, Iqra’ bi ‘smi rabbika, Wal-layli idza yaghsya.
[H.R. Bukhari]
20. Bacaan solat subuh Nabi s.a.w
Membaca surah yang panjang pada rakaat pertama dan surah yang pendek berbanding rakaat pertama pada rakaat kedua.
[H.R. Bukhari]
Surah al-Waqiah,at-Thur, Qaf dan kadang-kadang membaca surah-surah yang pendek seperti at-Takwir, Zalzalah, al-Falaq, an-Nas. Kadang-kadang membaca surah al-Baqarah sehingga 60 ayat atau lebih.
[H.R. Bukhari]
Surah Yasin.[H.R. Ahmad]
Surah as-Safat.[H.R. Ahmad]
Surah ar-Rum.[H.R. An-Nasa'i]
Surah al-Mukminun. Pada ayat “Musa wa Harun” atau pada ayat “Musa”, baginda terganggu oleh batuk, kemudian terus rukuk.
[H.R. Bukhari]
Rakaat pertama solat subuh Nabi s.a.w pernah baca surah as-Sajadah dan rakaat kedua membaca surah al-Insan.
[H.R. Bukhari]
Bacaan solat zohor Nabi s.a.w
Membaca surah yang panjang hingga semua orang dapat mengikuti jamaah.
[H.R. Abu Daud]
Kadang-kadang membaca surah pada rakaat ketiga dan keempat.
[H.R. Muslim]
Membaca pada rakaat pertama dan kedua lebih kurang 30 ayat yang lebih kurang sama dengan surah Sajadah (33 ayat).
[H.R. Muslim]
Surah at-Tareq, al-Buruj, al-Lail dan surah-surah lain yang sama panjangnya.
[H.R. Abu Daud]
Izaz Sama’un Syaqqat dan surah lain yang sama panjangnya.
[H.R. Ibnu Khuzaimah]
Bacaan solat asar Nabi s.a.w
Bacaan surah sama seperti solat zohor.
Rakaat pertama beliau membaca surah lebih panjang dari rakaat
kedua.
[H.R. Bukhari]
Rakaat ketiga dan keempat dibaca surah lebih pendek daripada surah yang dibaca pada rakaat pertama dan kedua, kira-kira separuh darinya.
[H.R. Muslim]
Kadangkala membaca al-Fatihah sahaja pada rakaat-rakaat tersebut dan kadangkala mendengarkan bacaan kepada makmum.
[H.R. Bukhari]
Bacaan solat maghrib Nabi s.a.w
Membaca surah-surah panjang atau surah sederhana, terkadang membaca surah Allaziina kafaru wa-saddu ‘ansabilillah(Surah Muhammad)
[H.R. Ibnu Khuzaimah]
Terkadang membaca surah-surah pendek.
[H.R. Bukhari]
Membaca surah yang pendek yang digabungkan.
[H.R. Bukhari]
Surah at-Thur.
[H.R. Bukhari]
Membaca dua surah yang terpanjang iaitu Al-A’raf dan Al-An’am.
[H.R. Bukhari]
Membaca surah Al-Anfal dalam dua rakaat.
[H.R. At-Tabarani]
Membaca surah Al-Mursalat pada solat yang terakhir baginda.
[H.R. Bukhari]
Bacaan solat isyak Nabi s.a.w
Membaca surah sederhana panjang.
[H.R. An-Nasa'i]
Surah As-Syam dan surah lain yang sama panjangnya.
[H.R. At-Tirmidzi]
Membaca surah Insyiqaq dan sujud tilawah.
[H.R. Bukhari]
Ketika musafir membaca surah At-Tin dalam rakaat pertama.
[H.R. Bukhari]
Rukuk
Selepas membaca surah, Nabi s.a.w berhenti sebentar.
[H.R. Abu Daud]
Mengangkat kedua tangan.[H.R. Bukhari]
Mengucapkan takbir “Allahu akbar”[H.R. Bukhari]
Rukuk.[H.R. Bukhari]
Merengangkan jari.[H.R. Ibnu Hibban]
Meluruskan punggung, meletakkan kedua tapak tangan pada lutut dan menekannya.
[H.R. Abu Daud]
Tidak mendongak dan menundukkan kepala.
[H.R. Bukhari]
Merenggangkan dan menjauhkan siku dari rusuk.
[H.R. At-Tirmidzi]
Memanjangkan masa rukuk.
Jarak waktu antara rukuk, berdiri sesudah rukuk, sujud dan duduk antara dua sujud yang dilakukan oleh Rasulullah s.a.w. hampir sama.
[H.R. Bukhari]
Bacaan rukuk
(Pilih salah satu:)
Subhaana rabbiyal a’zhim.
“Maha Suci Tuhanku yang Maha Agung.”3X
[H.R. Abu Daud]
Subhaana rabbiyal a’zhimi wabiham dih.
“Mahasuci Tuhanku lagi Maha Agung dan segala puji bagi-Nya” (3 kali.)
[H.R. Abu Daud]
Subbuuhun qudduusur rabbul malaa-ikati war ruuh.
“Mahasuci lagi Maha Kudus Tuhan semua malaikat dan roh”.
[H.R. Muslim]
Sub-haanakallaahumma wa bihamdika allahummaghfir lii.
“Mahasuci Engkau, Wahai Tuhan! Segala puji bagimu wahai Tuhan dan ampunilah aku!”.
[H.R. Bukhari]
Sub-haana dzil jabaruuti wal malakuti, wal kib-riyaa-i wal a’-zhomat.
“Mahasuci Tuhan yang memiliki keperkasaan, segala kekuasaan, kebesaran dan keagungan”.
[H.R. Abu Daud]
Allaahumma laka raka’tu, wa bika aamantu, wa laka aslamtu,[anta rabbi] khosana laka wam ‘iwabasori, wa mukhyi wa a’zmi. (/ wa ‘izhomi) wa ‘asobi, [wamas takhollat bihi khodami lillaahi rabbil ‘aalamiin.
"Ya Allah! Hanya kepada-Mu aku rukuk, hanya kepada-Mu aku beriman, dan hanya kepada-Mu aku berserah diri Engkau Tuhanku. Pendengaranku, penglihatanku, akalku, tulang-belulangku dan urat-uratku tunduk kepada-Mu, Semua langkah semata-mata untuk Allah, tuhan seru sekalian alam".
[H.R. Muslim]
Allaahumma laka raka’tu, wa bika aamantu, wa laka aslamtu, wa ‘alaika tawakkaltu, anta rabbii kha-sya’a sam’i wabasori wa damii wa lahmii wa azhmii wa ‘a-shobii lillaahi rabbil ‘aalamiin.
“Ya Allah! Hanya kepada-Mu aku rukuk, hanya kepada-Mu aku beriman, hanya kepada-Mu aku berserah diri dan bertawakkal. Engkau Tuhanku, pendengaranku, penglihatanku, darahku, dagingku, tulangku, uratku, semuanya tunduk hanya kepada Allah, tuhan seru sekalian alam”.
[H.R. An-Nasa'i]
Iktidal (Bangkit dari rukuk)
Mengangkat tangan seperti takbiratul ihram.
[H.R. Bukhari]
Bangkit dari rukuk sambil mengucapkan:
Sami’allaahu liman hamidah.
“Allah mendengar orang yang memuji-Nya”
[H.R. Abu Daud]
(Pilih salah satu:)
Berdiri lurus sampai setiap ruas tulang belakang kembali pada tempatnya sambil mengucapkan:
Rabbanaa wa lakal hamdu
“Wahai Tuhan kami! dan Segala puji hanya untuk-Mu”
[H.R. Bukhari]
Rabbanaa lakal hamdu
“Wahai Tuhan kami! Segala puji hanya untuk-Mu”
[H.R. Bukhari]
Allaahumma rabbanaa wa lakal hamdu
“Ya Allah! Wahai Tuhan kami! dan Segala puji hanya untuk-Mu”
[H.R. Bukhari]
Rabbanaa walakal hamdu,hamdan ka-tsiiran thayyiban mubaarakan fiihi. [mubaa rakan ‘alaih, kamaa yuhibbu rabbunaa wayar dzho.]
“Wahai Tuhan kami dan segala puji hanya milik-Mu, suatu pujian yang banyak, baik, dan membawa keberuntungan [sebagaimana diridhai dan dicintai Tuhan kami].”
[H.R. Bukhari]
Sesudah membaca “Rabbanaa lakal hamdu”, baca salah satu di bawah:
Mil-as samaawati wa mil-al ardhi, wa mil-a maa syi’ta min syai-in ba’adu.
“Mencakup seluruh langit dan seluruh bumi dan segenap yang Engkau kehendaki selain dari itu”
[H.R. Muslim]
Mil-as samaawati, wa [mil-al ardhi, wamaa bainahumaa, wa mil-a maa syi’ta min syai-in ba’adu.
"Mencakup seluruh langit dan bumi dan semua yang ada di antaranya dan mencakup semua yang Engkau kehendaki selain itu."
[H.R. Muslim]
Ahlasanaa i walmajdi, la maani ’a limaa a‘ak thoita, wa laa mu’kthiya limaa mana’k ta wa laa yanfa’u dzal jaddi minkal jaddu.
“Yang berhak atas segala pujian dan keagungan, tak ada yang dapat menghalangi apa yang Engkau berikan dan tidak ada yang dapat memberikan apa yang Engkau halangi dan tiada berguna kekuasaan bagi orang yang memilikinya atas siksa-Mu.”
[H.R. Muslim]
Mil-as samaawati, wa mil-al ardhi, wa mil-a maa syi’ta min syai-in ba’adu, Ahlasanaa i walmajdi, ahak khu maa khoo lal’abdu, wakullunaa laka a’abdu, [allahumma] la maani ’a limaa a‘ak thoita, [wa laa mu’kthiya limaa mana’k ta], wa laa yanfa’u dzal jaddi minkal jaddu.
“Mencakup seluruh langit dan seluruh bumi, seluruh yang Engkau kehendaki selain itu. Engkau yang berhak atas segala pujian dan keagungan melebihi apa yang dikatakan oleh seorang hamba. Kami semua adalah hamba-Mu, [wahai Tuhan], tiada yang dapat merintangi apa yang telah Engkau berikan [dan tiada yang dapat memberikan apa yang Engkau halangi] dan tiada bermanfaat kekuasaan bagi orang yang memilikinya atas , siksa-Mu.”
[H.R. Muslim]
Sujud
Bertakbir ketika turun untuk sujud:
“Allahu akbar.”
Allah Maha Besar
[H.R. Bukhari]
Kadang-kadang mengangkat kedua tangan ketika hendak sujud.
[H.R. An-Nasa'i]
Meletakkan (mendahulukan) kedua tangan ke tanah (tempat sujud) sebelum meletakkan kedua lututnya.
[H.R. Ibnu Khuzaimah]
Meletakkan telapak tangannya dan membukanya serta merapatkan jari-jemarinya dan menghadapkannya ke arah kiblat.
[H.R. Baihaqi]
(Pilih salah satu:)
Meletakkan tangan setentang dengan bahu.
[H.R. Abu Daud]
Meletakkan tangan setentang dengan telinga.
[H.R. Abu Daud]
Memantapkan lutut dan hujung kaki
[H.R. Al-Baihaqi]
Menghadapkan hujung jari kaki ke kiblat.
[H.R. Bukhari]
Merapatkan tumit.
[H.R. Ibnu Khuzaimah]
Menegakkan kaki.
[H.R. Baihaqi]
Mengangkat kedua lengan
[H.R. Bukhari]
Angkat kedua siku.
[H.R. Muslim]
Jauhkan lengan dari rusuk.
[H.R. Ibnu Khuzaimah]
Sujud dengan muka, kedua tapak tangan, dua lutut dan dua kaki.
[H.R. Muslim]
Sujud dengan hidung menyentuh bumi.
[H.R. Ad-Daruquthni]
Zikir dan doa dalam sujud.
(Pilih salah satu:)
Sub-haana rabbiyal a’ala
“Mahasuci Tuhan Yang Mahatinggi”. (3 kali)
[H.R. Abu Daud]
Sub-haana rabbiyal a’a la wabihamdih.
“Mahasuci Tuhan Yang Mahatinggi dan segala puji bagi-Nya”. (3 kali)
[H.R. Abu Daud]
Subbuuhun qudduusur rabbul malaa-ikati war ruuh.
“Mahasuci lagi Maha Kudus Tuhan semua malaikat dan roh”.
[H.R. Muslim]
Sub-haanakallaahumma rabbana wa bihamdika allahummaghfir lii.
“Mahasuci Engkau wahai Tuhanku, Tuhan Kami, dan dengan memuji-Mu wahai Tuhan, berilah aku keampunan!”.
[H.R. Bukhari]
Allaahummaghfir lii dzambii kulluhu, wa diqqahu wa jallahu, wa awwalahu wa aa-khirahu wa a’laniyyatahu wa sirrahu.
“Ya Tuhan-ku, ampunilah segala dosa-dosaku,kecilnya, besarnya, awalnya, akhirnya yang tampak dan yang tersembunyi.”
[H.R. Muslim]
Allaahumma laka sajattu, wa bika aamantu, wa laka aslamtu,[waanta rabbi], sajada wajhiya lilla-dzii khalaqahu wa shawwarahu [faah sana suwarahu] wa syaqqa sam a’hu wa ba-sorahu [fa] tabaarakallaahu ahsanul khaaliqiin.
“Ya Tuhan-ku! Kepada Engkau aku sujud, kepada Engkau aku beriman, kepada Engkau aku menyerahkan diriku.Telah bersujud mukaku—diriku—kepada Tuhan yang menjadikannya yang membentuknya, yang membelah pendengarannya dan penglihatannya, Maha Berbahagialah Allah, Tuhan yang paling baik dari segala yang mentaqdirkan(membuat rancangan pekerjaan)”
[H.R. Muslim]
Sub-haanak[allahumma] wa bihamdika, Laa ilaaha illa anta.
“Mahasuci Engkau, wahai Tuhan segala puji bagi-Mu tiada Tuhan kecuali Engkau”. [H.R. Muslim]
Sub-haana dzil jabaruti walmalakuti wal kibriyaa i wal a’-zhomati.”
“Mahasuci Tuhan Yang Maha perkasa dan memiliki segalakekuasaan, kebesaran dan keagungan “.
[H.R. Abu Daud]
Allaahumma innii a’uudzu bi ri-dhooka min sa-kha-thika, wa a’uzu bi mu’aafaatika min ‘uquubatika wa a’uu-dzu bika minka laa uh-shii tsanaa-an a’laika anta kamaa ats-naita a’laa nafsika.
“Wahai Tuhan! Dengan keredaan-Mu aku berlindung dari kemurkaan-Mu dengan pengampunan-Mu aku berlindung dari siksa-Mu, dengan perlindungan-Mu aku berlindung dari ancaman- Mu. Aku tidak sanggup menghitung pujian terhadap-Mu sebagaimana Engkau memuji diri-Mu sendiri”
[H.R. Muslim]
Sajadalaka wawaa di wa khoyaa li, wa aa mana bika fuaa di, a bu u binia’kmatika a’layya, haazi yadi wamaa janaitu a’laa nafsi
“Bersujud kepada-Mu fikiranku dan angan-anganku, beriman kepada-Mu hatiku. Aku mengharapkan nikmat-Mu kepadaku. Inilah kedua tanganku dan aku datang menyerahkan diriku dengan semua kesalahanku”.
[H.R. Al-Hakim]
Allahummaghfirli maa asrartu wamaa a’ lantu.
“Ya Allah! Ampunilah aku atas segala dosa yang kulakukan secara sembunyi-sembunyi dan terang-terangan”.
[H.R. An-Nasa'i]
Allahummaj a’l fi kholbi nu ra, [wafi lisaa ni nu ra], waj ‘al fi sam i’ nu ra, waj ‘al fi basori nu ra, waj ‘al min tahti nura, waj ‘al min fau khi nu ra, wa a’ n yamini nura, wa a’an yasaa ri nu ra, waj ‘al a maa mi nu ra, waj ‘al khalfi nu ra, [waj ‘al fi nafsii nu ra], wa a’ zhim li nu ra.
“Wahai Tuhan! Masukkan cahaya dalam hatiku, masukkan cahaya pada lisanku, masukkan cahaya pada pendengaranku, masukkan cahaya pada penglihatanku, dan letakkanlah cahaya di bawahku, letakkan cahaya di atasku, di sebelah kananku, di sebelah kiriku dan letakkanlah cahaya di hadapanku, letakkan cahaya di belakangku, dan letakkanlah cahaya di dalam diriku dan tajamkanlah cahaya untukku”.
[H.R. Muslim]
Duduk antara dua sujud.
Bangun dari sujud sambil bertakbir.
[H.R. Bukhari]
Terkadang mengangkat kedua tangannya bersamaan dengan ucapan takbir
[H.R. Ahmad]
Kemudian duduk iftirasy, membentangkan kaki kiri dan duduk di atasnya
[H.R. Abu Daud]
Menegakkan kaki kanan
[H.R. An-Nasa'i]
Menghadapkan jari-jemari kaki kanan ke arah kiblat
[H.R. An-Nasa'i]
Kadang-kadang duduk di atas kedua tumit dengan menegakkan kedua tumit dan telapak kaki.
[H.R. Muslim]
Duduk dengan tegak
[H.R. Abu Daud]
Duduk dengan lamanya sehingga orang menyangka telah lupa.
[H.R. Bukhari]
Bacaan duduk antara dua sujud
(Pilih salah satu:)
Allahhumma(Atau boleh dimulakan:Rabbi) Ighfir lii, war hamnii, [waj bujnii], [war fa’nii] wah dinii, [wa ‘aafinii] war zuqnii
“Ya Allah! Ampunilah aku, kasihanilah aku, [lindungilah aku], [angkatlah darjatku], berilah aku petunjuk, [jadikanlah aku sihat] dan berilah aku rezeki”
[H.R. At-Tirmidzi]
Rabbighfir lii ighfir lii.
“Ya Allah! Ampunilah aku, ampunilah aku”.
[H.R. Ibnu Majah]
Kemudian sujud kedua seperti sujud pertama.
Kadang-kadang mengangkat tangan bersamaan dengan takbir.
[H.R. Abu Daud]
Duduk istirehat
Duduk tegak iaitu duduk di atas kaki kiri dengan tenang sampai tulang kembali ke posisinya. (Sama seperti duduk antara dua sujud.)
[H.R. Bukhari]
Kemudian bangun dengan bertumpu pada kedua tangan untuk melanjutkan ke rakaat seterusnya.
[H.R. Bukhari]
RAKAAT KEDUA
Ketika telah berdiri pada rakaat kedua Nabi mulakan dengan membaca “Al-lhmdulillah…………..” dan teruskan bacaan Al-Fatihah tanpa diam terlebih dahulu.
[H.R. Muslim]
Lakukanlah bacaan Al-Fatihah pada seluruh solat.
[H.R. Ahmad]
Duduk tasyahud/tahiyat awal
Solat yang dilakukan dua rakaat, seperti solat subuh, duduk iftirasy iaitu seperti duduk antara dua sujud.
[H.R. An-Nasa'i]
Hendaklah tumakninah dan hamparkanlah telapak kaki kiri(sama seperti duduk antara dua sujud), kemudian bacalah tasyahud.
[H.R. Abu Daud]
Meletakkan siku kanannya di atas paha kanannya.
[H.R. Abu Daud]
Bacaan tasyahhud ini diucapkan perlahan.
[H.R. Abu Daud]
Letakkan telapak tangan kiri di atas lutut kiri dengan mengembang, genggam semua jari tangan kanan dengan mengacukan telunjuk ke kiblat dan mengarahkan pandangan mata ke telunjuk.
[H.R. Muslim]
Menggerak-gerakkan telunjuk.
[H.R. Abu Daud]
Ibu jari memegang jari tengah
[H.R. Muslim]
Kadang-kadang boleh ibu jari dan jari tengah membentuk bulatan.
[H.R. Abu Daud]
Bacaan tasyahud/tahiyat
(Pilih salah satu:)
Attahiyyaatu lillaah, wash shalawaatu wath thayyibaat. Assalamu ‘alaika ayyuhannabiyyu warahmatullahi wabarakatuh, Assalamu ‘alainaa wa ‘alaa ‘iba dillaahish shaalihiin. Asyhadu anla ilaaha illallahu wa asyhadu anna Muhammadan ‘abduhu wa rasuuluh.
“Semua ucapan penghormatan, pengagungan, dan pujian hanyalah milik Allah. Segala pemeliharaan dan pertolongan Allah untukmu, wahai Nabi, begitu pula rahmat Allah dan segala kurnia- Nya. Semoga perlindungan dan pemeliharaan diberikan kepada kami dan semua hamba Allah yang soleh [mencakup semua hamba soleh yang ada di langit dan bumi]. Aku bersaksi tiada tuhan kecuali Allah dan aku bersaksi sesungguhnya Muhammad adalah hamba Allah dan rasul-Nya.”
[H.R. Bukhari]
Dalam riwayat lain ayat diganti dengan . (a’bduhu warasuluh- Maksud:hamba-Nya dan rasul-Nya)
Attahiyyaatul mubaraka tus shalawaatu thoyyibaatulillah. [A]ssalamu ‘alaika ayyuhan nabiyyu wa rahmatullaahi wa baarakaatuh. [A]ssalamu ‘alainaa wa ‘alaa ‘iba dillaahish shaalihiin. Asyhadu anla ilaaha illallahu, wa [asyhadu] anna Muhammadan Rasulullah.
“Segala ucapan penghormatan, segala kurnia, segala ucapan pengagungan dan pujian hanyalah milik Allah. Semua perlindungan dan pemeliharaan untukmu, wahai Nabi, begitu pula rahmat Allah dan segenap kurnia-Nya. Semua perlindungan dan pemeliharaan semoga diberikan kepada kami dan hamba-hamba Allah yang soleh. Aku bersaksi tiada tuhan kecuali Allah dan sesungguhnya Muhammad adalah utusan Allah.”
[H.R. Muslim]
Attahiyyaatu lillaah, [w]ash shalawaatu [w]ath thayyibaat. Assalamu ‘alaika ayyuhannabiyyu warahmatullahi [zidttu fiha] wabarakatuh – Assalamu ‘alainaa wa ‘alaa ‘iba dillaahish shoolihiin. Asyhadu anlaa ilaaha illallah [wazidtufiha] wahdahu laa syarikalah,- wa asyhadu anna Muhammadan ‘abduhu wa rasuuluh.
“Segala ucapan penghormatan milik Allah, begitu pula segala kurnia dan ucapan pengagungan. Semua pertolongan dan pemeliharaan untukmu, wahai Nabi, begitu pula kurnia Allah.” [Begitu pula semua kurnia-Nya.] “Segala perlindungan dan pemeliharaan untuk kami dan hamba-hamba Allah yang soleh. Aku bersaksi tiada tuhan kecuali Allah ['Tuhan Yang Tunggal', tiada sekutu bagi-Nya.] Aku bersaksi bahawa Muhammad adalah hamba-Nya dan rasul-Nya.”
[H.R. Abu Daud]
Attahiyyaatu thayyibaatus so lawaatulillah, Assalamu ‘alaika ayyuhannabiyyu warahmatullahi wabarakatuh, Assalamu ‘alainaa wa ‘alaa ‘iba dillaahish shoolihiin. Asyhadu anlaa ilaaha illallah (wahdahu laa syarikalah), wa asyhadu anna Muhammadan ‘abduhu wa rasuuluh.
‘Segala ucapan penghormatan, segala kurnia, segala ucapan pengagungan dan pujian hanyalah milik Allah. Semua perlindungan dan pemeliharaan untukmu, wahai Nabi, begitu pula rahmat dan semua kurnia Allah. Semua perlindungan dan pemeliharaan Allah untuk kami dan hamba-hamba Allah yang soleh. Aku bersaksi bahawa tiada tuhan kecuali Allah (Tuhan Mahatunggal, tiada suatu apa pun yang menjadi sekutu-Nya) dan aku bersaksi sesungguhnya Muhammad adalah hamba-Nya dan rasul-Nya.’
[H.R. Muslim]
Selawat Nabi s.a.w
Baca selawat pada tasyahud pertama dan akhir.
[H.R. An-Nasa'i]
(Pilih salah satu:)
Allahumma sholli a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, kamaa sollail ta a’laa ibrahim,[wa aali ibrahim], innaka hamidun majid, wa baarik a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, kamaa baa rakta a’laa [ibrahim, wa] aali ibrahim, innaka hamidun majid.
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberikan rahmat kepada Ibrahim [dan keluarga Ibrahim]. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung. Berikanlah kurnia kepada Muhammad dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberikan kurnia kepada [Ibrahim dan] keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. Ahmad]
Alaahumma shalli ‘alaa Muhammad, wa a’ laa Muhammad, wa a’ laa ahli baitihi, wa a’ laa azwaa jihi wa zurriyatihi, kamaa shollaita ‘alaa Ibrahiim, innaka hamidun majid, wa baarik ‘alaa Muhammad, wa a’ laa aali baitihi, wa a’ laa azwaa jihi wa zurriyatihi, kamaa baa rak ta a’a laa a’laa aali Ibrahiim, innaka hamidun majid
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad, keluarganya, isteri-isterinya, dan keturunannya sebagaimana Engkau (Allah) telah memberi rahmat kepada keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung. Berikanlah kurnia kepada Muhammad, keluarganya, isteri-isterinya, dan keturunannya sebagaimana Engkau (Allah) telah memberikan kurnia kepada keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. Ahmad]
Allahumma sholli a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, kamaa sollail ta a’laa [ibrahim,wa a’laa] aali ibrahim, innaka hamidun majid, allahumma baarik a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, kamaa baa rakta a’laa [ibrahim, wa a’laa] aali ibrahim, innaka hamidun majid.
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberikan rahmat kepada [Ibrahim dan kepada] keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung. Ya Allah, berikanlah kurnia kepada Muhammad dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberikan kurnia kepada [Ibrahim dan kepada] keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. Bukhari]
Allahumma sholli a’laa Muhammad [annabiyyil ummiyyi], wa a’laa aali Muhammad, kamaa sollail ta a’laa [aali] ibrahim, wa baarik a’laa Muhammad [annabiyyil ummiyyi], wa a’laa aali Muhammad, kamaa baa rakta a’laa [aali] ibrahim fil a’a lamin. Innaka hamidun majid.
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad, [Nabi yang ummi], dan kepada keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberi rahmat kepada [keluarga] Ibrahim dan berilah kurnia kepada Muhammad, [Nabi yang ummi], dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberi kurnia kepada [keluarga] Ibrahim di seluruh alam. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. Muslim]
Allahumma sholli a’laa Muhammad, a’bdika warasulika, kamaa sollail ta a’laa [aali] ibrahim, wa baarik a’laa Muhammad, [a’bdika warasulika], [wa a’laa aali Muhammad], kamaa baa rakta a’laa ibraahim, [wa a’alaa aali ibraahim].
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad, hamba- Mu dan rasul-Mu, sebagaimana Engkau telah memberikan rahmat kepada [keluarga] Ibrahim dan berilah kurnia kepada Muhammad, hamba-Mu dan rasul-Mu], [dan keluarga Muhammad] sebagaimana Engkau telah memberikan kurnia kepada Ibrahim [dan keluarga Ibrahim].
[H.R. Bukhari]
Allahumma sholli a’laa Muhammad, wa [a’laa] azwaajihi wazurriyya tihi, kamaa sollail ta a’laa [aali] ibrahim, wa baarik a’laa Muhammad, wa [a’laa] azwaajihi wazurriyya tihi, kamaa baa rakta a’laa [aali] ibrahim, innaka hamidun majid.
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad, [kepada] para isterinya dan anak keturunannya sebagaimana Engkau telah memberikan rahmat kepada [keluarga] Ibrahim; dan berikanlah kurnia kepada Muhammad, [kepada] para isterinya, dan anak keturunannya sebagaimana Engkau telah memberikan kurnia kepada [keluarga] Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. Bukhari]
Allahumma sholli a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, wa baarik a’laa Muhammad, wa a’laa aali Muhammad, kamaa sollailta wa baa rakta a’laa ibrahim, wa aali ibrahim, innaka hamidun majid.
“Ya Allah, berikanlah rahmat kepada Muhammad dan keluarga Muhammad dan berikanlah kurnia kepada Muhammad dan keluarga Muhammad sebagaimana Engkau telah memberikan rahmat dan kurnia kepada Ibrahim dan keluarga Ibrahim. Sesungguhnya Engkau Maha Terpuji lagi Mahaagung.”
[H.R. An-Nasa'i]
Berdiri ke rakaat ketiga
Bangun sambil mengucapkan takbir
[H.R. Bukhari]
Kadang-kadang mengangkat tangan bersamaan dengan takbir.
[H.R. Bukhari]
Berdiri ke rakaat keempat
Bangun sambil mengucapkan takbir
[H.R. Bukhari]
Kadang-kadang mengangkat tangan bersamaan dengan takbir.
[H.R. An-Nasa'i]
Tasyahud akhir
Duduk di atas paha
[H.R. Bukhari]
Meletakkan paha kiri ke lantai.
[H.R. Bukhari]
Solat subuh sama seperti tasyahud awal
[H.R. An-Nasa'i]
Meletakkan tapak kaki kiri di bawah paha dan betis
[H.R. Abu Daud]
Menegakkan tapak kaki kanan
[H.R. Muslim]
Kadang-kadang menghamparkan tapak kaki kanan.
[H.R. Muslim]
Merapatkan dan meletakkan tapak tangan kiri di atas lutut.
[H.R. Muslim]
Bacaan tasyahud dan selawat sama seperti tahiyat awal.
Memohon perlindungan sebelum berdoa
Allaahumma innii a ’uu-dzu bika min ‘a-dzaabil qabri,wa a u’uzubikamin fitnatil masiihid dajjaal. wa a u’uzubikamin fitnatilmahyaa walmamaati, allahumma inni a u’uzu bika minalmak sami wal maghram.
“Ya Allah, aku berlindung kepada-Mu dari azab kubur, aku berlindung kepada-Mu dari fitnah Dajjal, aku berlindung kepada-Mu dari fitnah hidup dan mati. Ya Allah, aku berlindung kepada-Mu dari dosa-dosa dan terbelit hutang.”
[H.R. Bukhari]
Berdoa sebelum salam
Memilih mana-mana doa yang disukai (afdhal memilih doa yang ada dalam hadis yang disukai)
[H.R. Bukhari]
“Memohon syurga kepada Allah dan berlindung dari siksa neraka.
[H.R. Abu Daud]
Allaahumma innii a ’uu-dzu bika min syarrimaa a’miltu, wamin syarrimaa lam a’ mal [ba ‘adu]
“Ya Allah, aku berlindung kepada-Mu dari akibat-akibat buruk perbuatan yang telah aku lakukan [Kerugian dari kesalahan yang telah kulakukan atau kerugian dari kebaikan yang belum kulakukan.] dan yang belum aku lakukan.”
[H.R. An-Nasa'i]
Allahumma haa sib ni hisaa ban ya sir.
“Ya Allah, hitunglah (amal)ku dengan perhitungan yang mudah. “
[H.R. Ahmad]
Allahummainni as aluka yaa Allah( riwayat lain: billahi) [alwwhidi] Al a hadissoma dillazi lam yalid walam yu lad, walam yakun lahu kufuwan Ahad, antagh fira lii zunu bi, innaka antal ghofu rurrahim
“Ya Allah, aku memohon kepada-Mu, ya Allah, [Tuhan YangMahatunggal], tempat makhluk bergantung, tiada beranak dan tiadadiperanakkan, tiada suatu apa pun yang menyamai-Nya, ampunilah segala dosaku, kerana Engkau Maha Pengampun lagi Maha Penyayang.” (orang yang membaca doa ini akan diampunkan dosanya)
[H.R. Abu Daud]
Allahumma inni as a luka bianna lakalhamd, laa ilaaha illa anta [wahdaka la syarikalaka], [almannanu] [yaa] ba di‘alsamaa ti wal ardz, yaa zal jala liwal ikram yaa hayyu yaa qayyum, [inni as aluka] [aljannata, wa a ‘uuzubika minannar].
“Ya Allah, sesungguhnya aku memohon kepada-Mu bahawa segala puji adalah milik-Mu, tiada tuhan kecuali Engkau, [tiada sekutu bagi-Mu], [Maha Pemberi kurnia], [wahai] Pencipta langit dan bumi. Wahai Tuhan Yang Mahaagung dan Maha Pemurah. Wahai Tuhan Yang Mahahidup, wahai Tuhan Yang Mahaberdiri sendiri, [sesungguhnya aku memohon] [syurga kepada-Mu dan berlindung kepada-Mu dan siksa neraka].” (Orang yang berdoa dengan doa ini akan diberi)
[H.R. Bukhari]
Allahummaghfiruli maa qaddamat, wamaa akkortu, wamaa asrartu wamaa a’lamtu, wamaa arraftu, wamaa anta a’alamu bihi minni, an talmuqaddimu, wanatal mu akkhiru, laa ilaaha illa anta.
“Ya Allah, ampunilah segala dosaku pada masa lalu dan akan datang, yang aku lakukan dengan sembunyi-sembunyi atau yang aku lakukan dengan terang-terangan dan apa saja perbuatanku yang berlebihan. Engkau lebih tahu tentang hal itu daripadaku. Engkaulah yang terdahulu dan Engkaulah yang terkemudian, tidak ada Tuhan kecuali Engkau.”
[H.R. Muslim]
Mengucapkan salam
[H.R. Al-Hakim]
Mengucapkan salam (Dengan berpaling ke arah kanan sehingga terlihat pipi kanan yang putih):
As-salamu ‘alaikum wa-rahmatullah
“Mudah-mudahan Allah mencurahkan kesejahteraan atas dirimu demikian pula rahmat-Nya.”
Dan mengucapkan salam ke kiri pun sama.
[H.R. Muslim]
Kadang-kadang baca tambahan
“Wa barakatuh“.
“Dan keberkatan”
[H.R. Abu Daud]
Kadang-kadang mengucapkan “As-salamu ‘alaikum” sahaja ketika berpaling ke kiri.
[H.R. An-Nasa'i]
Terkadang mengucapkan salam sekali sahaja dengan ucapan: “As-salamu ‘alaikum” dengan sedikit memalingkan wajah ke kanan”.
[H.R. Muslim]
Dari Jabir bin Abdullah, Rasulullah bersabda:
“Sesungguhnya perkataan yang benar itu ialah kitab Allah dan sesungguhnya semulia-mulia petunjuk itu adalah petunjuk Muhammad dan seburuk-buruk perkara itu ialah yang diada-adakan dan setiap yang diada-adakan itu adalah bidaah dan setiap bidaah itu sesat dan setiap kesesatan itu adalah di dalam neraka.”
[H.R. Muslim]
Kata imam As-Syafie:
“Apabila telah sah hadis menyalahi perkataanku, maka lemparkanlah perkataanku ke belakang dinding dan kerjakanlah olehmu dengan hadis yang kukuh kuat.”
“Tiap-tiap hadis dari Nabi s.a.w, maka ia perkataanku walaupun kamu tidak mendengarnya dariku.”
“Telah sepakat manusia bahawa barangsiapa yang ternyata baginya satu sunnah dari Rasulullah s.a.w. tidaklah dia meninggalkannya kerana perkataan seseorang dari manusia.”
“Hadis Rasulullah saw itu mencukupi dengan sendirinya jika telah sah.”
Kesimpulan:
Imam As-Syafie juga mengikut al-Quran dan sunnah.Kemungkinan beberapa cara solat yang ada dalam mazhab Syafie bertentangan dengan sunnah Nabi SAW atau ada kesilapan yang tertentu. Beliau berpesan supaya mengikut sunnah Nabi SAW apabila bertentangan dengan pendapatnya.Oleh itu, tiada masalah untuk mengikut cara solat yang sahih daripada Nabi SAW tanpa merujuk mazhab Syafie.
No comments:
Post a Comment